Gái chưa chồng vào hang Cắc Cớ - Trai chưa vợ đi hội chùa Thầy

Ca dao xưa mang câu:“Gái chưa chồng vào hang Cắc Cớ - Trai chưa vợ đi hội chùa Thầy”. Hang Cắc Cớ trong núi Thầy, còn mang tên chính thức là núi Sài Sơn, thị trấn Sài Sơn, quận Quốc Oai, Hà Nội. Chùa Thầy nằm cạnh hai làng Thụy và làng Đa sở hữu lời nguyền “đóng đinh cột đình”
không gả con cho nhau suốt bao đời, thế rồi lời nguyền được hóa giải để trai gái cùng vào hang Cắc Cớ. Chính hội chùa Thầy vào ngày 7-3 âm lịch, năm nay sẽ đúng vào ngày thứ bảy 25-4.

Nơi “hóa” của thiền sư từ Đạo Hạnh

Chùa Thầy ở thị trấn Sài Sơn, huyện Quốc Oai và chùa Láng ở phường Chùa Láng, quận Đống Đa đều gắn liền với thế cục tu hành của từ Đạo Hạnh. Cả 2 ngôi chùa này đều tổ chức lễ kỵ Thánh đúng ngày 7-3 âm lịch nên sở hữu câu: “Nhớ ngày mồng bảy tháng ba/Trở vào hội Láng, trở ra hội Thầy”. Chùa Láng là nơi tu hành quá trình đầu còn chùa Thầy là nơi tu hành và “hóa” của từ Đạo Hạnh. Hơn nghìn năm trước, từ Đạo Hạnh là thế hệ thứ 12 của chiếc tu Tì-ni-đa-lưu-chi đã chọn núi Sài Sơn để tu hành, giảng đạo, khiến thuốc và dạy học. quần chúng. # quanh quéo vùng gọi ông là “Thầy”. Sau lúc ông “hóa” tại đây, quần chúng gọi núi Sài Sơn là núi Thầy và “Hương Hải am” được xây dựng thành chùa Thầy trong khoảng thời vua Lý.

Chùa Thầy được xây dựng đa dạng nhất và hấp dẫn nhất vào thời nhà Lý. Trong các sách cổ và các câu chuyện về thiền sư từ Đạo Hạnh, ngài đã trải qua 2 kiếp. Kiếp thiền sư tu hành và kiếp khiến cho vua khi đầu thai khiến con trai của Sùng Hiền Hầu và trở thành vua Lý Thần Tông. Chính do đó, trong gian thờ có hai điện thờ sở hữu hai bức tượng đều của thiền sư từ Đạo Hạnh. 1 bức tượng thiền sư trong khoảng Đạo Hạnh trong kiếp Phật ở gian chính giữa. Điện thờ bên phải là bức tượng thiền sư trong khoảng Đạo Hạnh trong kiếp vua Lý Thần Tông. Và bên trái là “Khám” nơi lưu giữ tượng tục truyền là “nhục thân” của thiền sư từ Đạo Hạnh. Khám này luôn đóng cửa kín loanh quanh năm và chỉ mở một lần độc nhất đúng ngày 7-3 âm lịch để làm lễ tắm tượng.

                              

Chùa Thầy là 1 trong những ngôi chùa cổ đẹp nhất nhì miền Bắc. Tựa lưng vào núi Sài Sơn, nhìn về hồ Long Chiểu. Giữa hồ mang thủy đình như hòn ngọc giữa mắt rồng. Nơi đây thường doanh nghiệp múa rối nước và cũng với giảng giải cho rằng thiền sư trong khoảng Đạo Hạnh chính là ông tổ của nghệ thuật múa rối nước

Lời nguyền được hóa giải

Chùa Thầy là cả một cụm di tích gồm chùa dưới sở hữu tên Thiên Phúc Tự và chùa cao trên núi mang tên Đỉnh Thiên Tự. Chùa dưới mang hệ thống 3 tòa nhà cùng lúc của chùa chính và hệ thống bổ trợ quanh đó gồm cầu ngói, hồ Long Chiểu, thủy đình, sân rồng. Đi qua cầu ngói có tên cầu Nguyệt Tiên để lên núi. Đứng trên núi cao để thấy toàn cảnh chùa dưới có hồ nước xanh. Thấy cả cánh đồng lúa chín vàng bát ngát của Sài Sơn. Chả thế mà thi sĩ quang quẻ Dũng đã viết trong “Đôi mắt người Sơn Tây”: “Về núi Sài Sơn ngắm lúa vàng”. hấp dẫn và vui nhất là hang Cắc Cớ trên núi cao. Vào hang Cắc Cớ phải đốt đuốc soi trục đường, lúc chui vào hang, đi sâu vào sẽ mang một ngỏng hẹp mà người đi lên và người đi xuống phải áp sát vào nhau. Áp vào nhau để lách qua, bàn tay chàng trai vô tình chạm vào người cô gái, cô gái hổ hang nhưng vẫn liếc nhìn mà nhớ khuôn mặt người con trai để còn “bắt đền”. Trai gái thọ thọ bất thân, nhưng vào hang Cắc Cớ thì sắp nhau hết sức. Chính cho nên phổ quát đôi nên duyên vợ chồng sau lúc vào hang Cắc Cớ. từ ngừng thi côngĐây mới câu “Gái chưa chồng vào hang Cắc Cớ/ Trai chưa vợ đi hội chùa Thầy”.

              

Nhưng cũng sở hữu chuyện tương đối hay về hai làng nói quanh nói quẩn chùa Thầy, làng Thụy và làng Đa. lúc ngừng xe tậu ổi của bà bán quán tên Hương, hỏi đây là làng nào. Bà Hương đề cập là làng Thụy và làng Đa rồi chêm thêm: “Hai làng Tà Phìn và Động Hía ở đây đấy”. hoá ra, trong khoảng xa xưa, hai làng này đã ghét nhau, đánh nhau, thù nhau và thề không cho trai gái lấy nhau. Câu chuyện từ xưa nói lại vào những ngày lễ hội, dân 2 làng cho ngựa tới rồi buộc ở bãi mía sau núi, rồi xô xát đánh lẫn nhau. Năm nào cũng đánh nhau đến mức “đóng đinh cột đình” thế không cho trai gái 2 bên lấy nhau. Dù cho gái làng Đa với vào hang Cắc Cớ, trai làng Thụy đi hội chùa Thầy thì với yêu nhau cũng ko được lấy nhau.

Lời nguyền sở hữu trong khoảng bao giờ ko rõ nhưng tới khoảng năm 1968 có một nữ giới tên Hà Lê ko rõ người làng Thụy hay làng Đa nhưng đã lấy chồng làng kia. trong khoảng chậm tiến độ, lời nguyền tự nhiên được hóa giải. Cũng mang câu chuyện kể là do trai làng Thụy yêu gái làng Đa quá mà đóng gạch làm hẳn con đường nối hai làng mang nhau để những cụ cho gỡ bỏ lời nguyền. Lời nguyền được hóa giải nhưng hang Cắc Cớ chỗ đoạn hẹp chậm triển khai lại bị tu tạo mở mang, làm cho lối đi đa dạng nên ko còn cảnh trai gái hạn chế nhau phải gần sát vào nhau nữa.